Proxmox VE, Debian tabanlı yapısı ve açık kaynak esnekliğiyle güçlü bir sanallaştırma çözümüdür. Sanal makineler, konteynerler ve kümeler tek bir yönetim paneli üzerinden kolayca kontrol edilebilir. Sistem yöneticilerinin sıklıkla ihtiyaç duyduğu işlemlerden biri ise sanal makine diskini farklı bir depolama alanına taşımaktır.
Önceki içeriklerimizde Proxmox ağ ve küme yapılandırmalarını ele almıştık. Bu bölümde ise aynı platformda sık karşılaşılan bir gereksinim olan disk taşıma işlemini adım adım inceleyeceğiz.
Ağ Yapılandırma
Bu işlem, özellikle Live Migration senaryolarında veri sürekliliğini korumak ve performansı dengelemek açısından kritik bir rol oynar. Bu yazıda, Proxmox ortamında bir VM diskini bir depolamadan diğerine ne zaman ve neden taşımanız gerektiğini, hangi yöntemleri kullanabileceğinizi ve dikkat etmeniz gereken teknik ayrıntıları adım adım anlatacağız.
Sanal makine diskini taşımak, mevcut disk verilerini bir depolama alanından diğerine aktarma işlemidir. Bu işlem, sistem performansını artırmak ve depolama kaynaklarını daha verimli kullanmak amacıyla yapılır.
Depolama Yükseltmesi
Depolama altyapınızı SSD, NVMe veya Ceph gibi daha hızlı sistemlerle yenilemek istediğinizde, disklerin bu yeni ortama taşınması genel performansta belirgin bir artış sağlar.
Depolama Optimizasyonu
Disklerin farklı depolamalara taşınması, I/O yükünün dengelenmesine yardımcı olur. Böylece yüksek veritabanı trafiği veya sık yedekleme işlemleri yapan sanal makinelerde kaynak kullanımı daha verimli hale gelir.
Donanım ve Depolama Bakımı
Depolama biriminde arıza, performans düşüşü veya kapasite sorunu oluştuğunda, diskleri geçici olarak başka bir ortama taşımak sistemin kesintisiz şekilde çalışmasını sağlar. Böylece bakım süreci kullanıcı deneyimini etkilemeden tamamlanabilir.
Yedekleme
Disk taşıma işlemi aynı zamanda veri yedekleme stratejilerini çeşitlendirir. Farklı depolamalara yapılan bu taşıma, veri bütünlüğünü korurken olası arızalarda kurtarma sürecini hızlandırır.
Proxmox’ta Sanal Makine Diskini Farklı Depolamaya Taşımak
Proxmox VE 9 üzerinde disk taşıma işlemi iki yöntemle yapılabilir: GUI (grafik arayüz) ve CLI (komut satırı). Grafik arayüz, adım adım ilerleyerek işlem yapmayı tercih eden kullanıcılar için uygundur. CLI yöntemi ise daha teknik deneyime sahip yöneticilere hız ve esneklik kazandırır. Komut satırında qm move_disk komutu kullanılarak disk taşıma işlemi doğrudan başlatılabilir.
GUI Üzerinden Disk Taşıma
Grafik arayüz (GUI) üzerinden disk taşıma işlemi, Proxmox’ta oldukça kolaydır.
Öncelikle sanal makinemizi durduralım. Ardından aşağıdaki adımları izleyerek taşıma sürecini başlatalım:
VM → Donanım → Sabit Disk → Disk Eylemi → Depolamayı Taşı sekmesine tıklayalım.
Hedef Depolamayı ve Formatı Belirleyelim
Yeni depolama birimi dosya tabanlı çalışıyorsa, Proxmox bize üç farklı format sunar
- Raw Image (raw)
- QEMU Image (qcow2)
- VMware Image (vmdk)
Genellikle QCOW2 formatını seçelim, çünkü snapshot (anlık görüntü) desteği ve esnek yapısıyla yönetimi kolaylaştırır. Eğer Kaynağı Sil seçeneğini işaretlemezsek, eski disk yedek olarak korunur.
Diski Taşı butonuna tıklayalım ve taşıma işleminin tamamlanmasını bekleyelim.
İşlem tamamlandığında Donanım sekmesinden yeni disk konumunu kontrol edelim. Eski disk Kullanılmayan Disk olarak görünüyorsa, istersek manuel olarak silelim.
CLI Üzerinden Disk Taşıma
Komut satırı, işlemleri daha hızlı ve kontrollü şekilde yapmak isteyen sistem yöneticileri için idealdir. Şimdi adım adım ilerleyelim.
Depolama Alanlarını Görüntüleyelim
pvesm statusBu komut, sistemde tanımlı tüm depolama alanlarını listeler. Kaynak ve hedef depolama kimliklerini not edelim.
VM’i Durduralım
qm stop <VMID>Diskleri Görüntüleyelim
qm config <VMID>Bu komutun çıktısında örneğin şu satırı göreceğiz. scsi0: local-lvm:vm-118-disk-0
Bu, taşımak istediğimiz diski temsil eder.
Disk Taşıma Komutunu Çalıştıralım
qm move_disk <VMID> scsi0 nfs-storageBurada scsi0 taşınacak disk kimliği, nfs-storage ise hedef depolamadır.
VM’i Tekrar Başlatalım
qm start <VMID>Taşıma Sonucunu Doğrulayalım
qm config <VMID>Disk artık yeni depolama birimi altında görünüyorsa işlem başarıyla tamamlanmıştır.
Disk Taşıma İşleminden Önce Neden Yedek Alınmalı?
Proxmox disk taşıma işlemleri genellikle güvenli olsa da, donanım hataları, ağ kesintileri veya beklenmedik sistem arızaları olası riskler yaratabilir. Bu nedenle taşıma sürecine başlamadan önce sanal makinenin eksiksiz bir yedeğini almak kritik önem taşır.
Proxmox’un dahili yedekleme sistemi temel güvenlik sağlar; ancak kapsamlı veri koruması isteyen kullanıcılar için Vinchin Backup & Recovery, Veeam veya PBS gibi profesyonel çözümler tercih edilebilir.
Sık Sorulan Sorular
Disk taşımadan önce snapshot almam gerekir mi?
Snapshot almak, taşıma sırasında oluşabilecek hatalarda geri dönmenizi sağlar. Ancak snapshot bulunan disklerde “move_disk” işlemi bazı depolama türlerinde desteklenmez.
Disk taşıdıktan sonra eski disk neden “Unused Disk” olarak görünüyor?
Bu, Proxmox’un orijinal disk dosyasını sistemde korumasından kaynaklanır. Taşıma işlemi başarıyla tamamlandıktan ve yeni disk doğrulandıktan sonra bu Unused Disk öğesini manuel olarak silebilirsiniz.
ZFS’den LVM’e disk taşıyabilir miyim?
ZFS ve LVM farklı dosya sistemi mantıklarıyla çalıştığı için taşıma işlemi sırasında diskin yeniden biçimlendirilmesi gerekir. Bu durumda Proxmox, otomatik olarak hedef depolama formatına uygun yeni bir sanal disk oluşturur ve verileri taşır.
qm move_disk komutu çalışırken “target storage does not support content type ‘images’” hatası alıyorum?
Bu hata, hedef depolamanın Disk Image içeriğini desteklemediğini gösterir. Datacenter → Storage altında hedef storage’ın Content alanında Disk image seçeneğinin etkin olduğundan emin olun. Aksi halde Proxmox, bu alana sanal disk yazamaz.